YABANCI ÖLÇÜ BİRİMLERİ (Grain, Dram Equivalent...)

[Sabri]

Değerli forumdaşlarım,

Daha önce yazdığım bir başlıkta bizim alışık olmadığımız, Amerikalı, İngilizlerin (emperyal) ölçü birimlerinin bazılarını ve kökenlerini açıklamaya çalışmıştım, aşağıdaki bağlantıya tıklayıp okursanız eğlenceli bir konudur:

İKİ DİRHEM, BİR ÇEKİRDEK

Tabanca mermilerinin; 115 grain yok 124 grain gibi ölçü belirtilmesi, barut ölçülerinin 20 grain, 23 grain gibi yabancı kaynaklarda yazılması nedeniyle Son zamanlarda bazı forumdaşlarımdan sorular aldım. Nedir bu Grain ?


"Mühimmat kutuları üzerinde (mavi okla işaretli) mermi çekirdeği ağırlığı "Grain" olarak belirtiliyor"


Grain Amerikalıların kullandığı bir ağırlık ölçü birimi.  Grain, tarihsel olarak bir arpa tanesinin ağırlığına dayalı bir ölçü birimiydi. Bir “grain,” üç kuru arpa tanesinin ortalama ağırlığı olarak tanımlanmıştır. 

[*]1 grain (gr), 64.79891 miligram (mg)’a eşittir.
[*]1 gram, yaklaşık 15.43 grain’dir.

Yani 115 grain bir mermi çekirdeği 7,45 Gram, 124 grain mermi çekirdeği 8,04 gram, 147 grain mermi çekirdeği 9,52 gram ağırlığa karşılıktır.

Grain’in Avantajı, küçük ölçülerde kesinlik sağladığı için mühimmat ve patlayıcı maddelerde çok kullanışlıdır. Hatta modern mühimmat endüstrisinde bir standart haline gelmiştir. Ölçüleri okurken karıştırmamak gerekir Grain kısaltması G veya Gn olarak yazılır. Gr gramın kısaltmasıdır.

Kısacası, grain, mühimmat ve barut ölçümlerinde uluslararası olarak kullanılan bir ağırlık birimidir.


Diğer kafa karıştırıcı bir ölçü "Dram eşdeğeri" (Dram equivalent)

“Dram Eşdeğeri” terimi, fişeklerin kara barutla doldurulduğu zamanlardan kalma bir ifade. Kara barut (ya da en azından bir zamanlar) “dram” olarak ölçülürdü. Dram bir ağırlık ölçüsüdür ve 16 dram bir ons’a eşittir. Bu ölçüme göre, 256 dram kara barut bir pound ağırlığındadır. (Ek bilgi! Bir pound kara baruta aslında “avoirdupois pound” denir.) Bu bilgi, eğer kara barut kullanan bir tüfekle atış yapıyorsanız anlamlıdır — ki bu pek olası değil. Günümüzde mağazalarda bulacağınız fişekler, elbette modern dumansız barutlarla doldurulmuştur. Bu barutlar, aynı hacimde kara baruta göre çok daha hafiftir. Dolayısıyla, bir fişeği kara barut ağırlık tablosunu kullanarak dumansız barutla doldurmak, namluya küçük bir dinamit çubuğu yerleştirmek gibi olurdu.


Sonuç olarak, elimizde “dram eşdeğeri” terimi kalıyor. Bu terimde odaklanılması gereken kelime “eşdeğer”dir. “Dram” ile birleştirildiğinde, üreticilerin fişekteki barut yükünün gücünü av tüfeği kullanıcılarına iletmesi için bir yöntem haline geldi. Bu, atıcılara fişeğin nasıl performans gösterdiği hakkında — dumansız barutun ürettiği basıncın, uzun yıllar boyunca alıştıkları kara barutla karşılaştırmasıyla — bir fikir verir. O dönemin dumansız barut kullanıcıları, tüfeklerinde 3 ½ dram kara barutun geri tepme açısından nasıl hissettirdiğini ve vurucu gücü açısından nasıl performans gösterdiğini biliyordu. Günümüzde kara barut fişeklerinin nasıl hissettirdiğini bilen çok az avcı vardır, ancak fişek kutularındaki bu derecelendirme sistemi korunmuş ve hala kullanılmaktadır.

Saygılar